ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ

Akira Ikezoe

Outside In, 2018-2021

Ο Akira Ikezoe ξεκίνησε τη σειρά σχεδίων με τίτλο Outside In το 2018, έχοντας ως έναυσμα την εμμονή του τότε Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να κατασκευάσει ένα τείχος ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Μεξικό, και την απόφασή του να επιβάλει ταξιδιωτικούς περιορισμούς σε μουσουλμανικές χώρες. 

Η μελέτη των ανθρώπων και της σχέσης τους με τα περιβάλλοντά τους βρισκόταν ήδη στον πυρήνα της δουλειάς του Ikezoe: Μεγάλωσε στα προάστια της επαρχιακής πόλης Κότσι της Ιαπωνίας τη δεκαετία του 1990, σε μια εποχή κατάρρευσης της ιαπωνικής οικονομίας. Ο Ikezoe θυμάται πώς «πολλές τοπικές επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο, ενώ σπίτια και οικόπεδα ξαφνικά ερήμωσαν. Ήμουν περιτριγυρισμένος από πράγματα που έμοιαζαν να “λιώνουν” και να συγχωνεύονται με τη φύση γύρω τους…».

Μέσω της καλλιτεχνικής του πρακτικής, ο Ikezoe διερευνά αυτήν ακριβώς την κατάσταση: το πώς η φύση και ο πολιτισμός συνυπάρχουν στο ανθρώπινο σώμα, μια αντιφατική συνύπαρξη, παρόμοια με αυτή που είχε βιώσει ο καλλιτέχνης στην πόλη του – τόποι κατοικίας ζώων και ανθρώπων να εισβάλλουν ή να καλωσορίζουν ο ένας τον άλλον. Στους πίνακες και τα σχέδιά του, ο Ikezoe συχνά τοποθετεί ανθρώπους και ζώα στο γνώριμο περιβάλλον τους, προσκαλώντας το κοινό να εξερευνήσει αυτούς τους φαντασιακούς χώρους.

Σε μια πρώτη ανάγνωση, τα σχέδια της σειράς Outside In του Ikezoe που εκτίθενται στη Βίλα Καπαντζή μοιάζουν παιγνιώδη ή κωμικά. Αυτιά κουνελιών λειτουργούν σαν φτερά και παίρνουν τη θέση χεριών και ώμων. Το κεφάλι μιας χελώνας ξεφυτρώνει από την πλάτη μιας φιγούρας. Ένα φίδι σφιγκτήρας καταπίνει το κεφάλι μιας φιγούρας, το κεφάλι της οποίας εμφανίζεται στο εξωτερικό άκρο του ζώου. Απρόσωπες και άφυλες φιγούρες εμφανίζονται μοναχικές ή σε ζεύγη, σε βάλτους και λιβάδια, με το κεφάλι κάτω, το σώμα σκυμμένο, τα πρόσωπά τους αδιόρατα – πλάσματα που συλλαμβάνονται την ώρα της μεταμόρφωσης. Μισά ρινόκεροι, μισά άνθρωποι. Ανθρωποειδή περπατούν χέρι-χέρι μέσα στο νερό. Έχουν καταφέρει να γίνουν αμφίβια; Ποιος είναι ο ξενιστής και ποιος ο συμβιωτής σε αυτή τη μεταμόρφωση που συντελείται μπροστά στα μάτια μας; Έχει καν σημασία;

Σε αυτό το μεταφυσικό και μυθολογικό πλαίσιο που καθορίζεται από τη σύγχυση  των φυσικών και ανθρώπινων ορίων, δεν υπάρχει ούτε σύγκρουση ούτε πάλη. Στα φαινομενικά παιδικά σχέδιά του, ο Ikezoe προτιμά να αποτυπώνει τη ρευστή και σταδιακή αλλαγή από τη μια κατάσταση στην άλλη, παρά να σχεδιάζει σαφείς διαχωριστικές γραμμές ανάμεσά τους. Από την άλλη, οι άνθρωποι ανέκαθεν προσπαθούσαν να οριοθετήσουν την επικράτειά τους, εγείροντας τείχη γύρω από τους εκάστοτε πολιτισμούς τους, προκειμένου να προστατευτούν από τους «άλλους» ή την άγρια φύση -από ζώα, έντομα, καιρικές συνθήκες, ασθένειες, εχθρούς. Σαφή όρια και ιεραρχίες. Γραμμές που χαράχτηκαν για να ορίσουν σύνορα και εδάφη. Η προσπάθεια διαχωρισμού του εντός από το εκτός εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα για κάθε σύγχρονο έθνος. 

Για τον Ikezoe, τα σώματα λειτουργούν ως μια μεταφορά της ανθρώπινης κατάστασης. Τα ανθρώπινα σώματα, διασταυρώνονται  με  αυτά των ζώων αναπαράγοντας υβρίδια μέσα από μια διαρκή διαδικασία μεταμόρφωσης.

ΧΩΡΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

BEING AS COMMUNION

Η κεντρική έκθεση της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης προτείνει μια επανεξέταση: μια επανεξέταση της ζωής ως κοινωνίας, αλλά και της συν-ύπαρξης ως ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων που βιώνουμε. Το ζήτημα της συν-ύπαρξης εξετάζεται  μέσα από τα έργα 28 καλλιτεχνών/έχνιδων που εστιάζουν σε ποικίλες μορφές συνδιαλλαγής μεταξύ διαφορετικών υποκείμενων, ζώντων και νεκρών, ειδών και περιβαλλόντων. Η έμφαση μετατίθεται πια στις πρακτικές της φροντίδας, της αγάπης, του μοιράσματος, της αλληλοϋποστήριξης και της συμπεριληπτικότητας ως στάσεις ζωής. Καλλιτεχνικές ομάδες, και καλλιτέχνες/ιδες ερευνούν τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας σε οικοσυστήματα που απειλούνται, τα πιθανά σενάρια βιώσιμης αλλά και ομαλής συμβίωσης, και τον βαθμό στον οποίο μπορούμε να μάθουμε να μην επιβάλλουμε τον εαυτό μας στον κόσμο γύρω μας.

04.03 –
21.05.2023

MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ, Επταπύργιο, Γενί Τζαμί, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Γυάλινο περίπτερο «Κήπου Γλυπτών» (παραλία), Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (κτίριο Μ2)

Η κεντρική έκθεση της 8ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης προτείνει μια επανεξέταση: μια επανεξέταση της ζωής ως κοινωνίας, αλλά και της συν-ύπαρξης ως ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση των πολλαπλών κρίσεων που βιώνουμε. Το ζήτημα της συν-ύπαρξης εξετάζεται  μέσα από τα έργα 28 καλλιτεχνών/έχνιδων που εστιάζουν σε ποικίλες μορφές συνδιαλλαγής μεταξύ διαφορετικών υποκείμενων, ζώντων και νεκρών, ειδών και περιβαλλόντων. Η έμφαση μετατίθεται πια στις πρακτικές της φροντίδας, της αγάπης, του μοιράσματος, της αλληλοϋποστήριξης και της συμπεριληπτικότητας ως στάσεις ζωής. Καλλιτεχνικές ομάδες, και καλλιτέχνες/ιδες ερευνούν τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας σε οικοσυστήματα που απειλούνται, τα πιθανά σενάρια βιώσιμης αλλά και ομαλής συμβίωσης, και τον βαθμό στον οποίο μπορούμε να μάθουμε να μην επιβάλλουμε τον εαυτό μας στον κόσμο γύρω μας.

04.03 –
21.05.2023

MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ, Επταπύργιο, Γενί Τζαμί, Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, Γυάλινο περίπτερο «Κήπου Γλυπτών» (παραλία), Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (κτίριο Μ2)

ΕΚΘΕΣΕΙΣ

PROJECTS

09.02 –
30.04.2023

Μία συλλογική πρόταση επιμελητών και επιμελητριών του MOMus

21.12.2022 –
21.05.2023

MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη

09.02 –
30.04.2023

Μία συλλογική πρόταση επιμελητών και επιμελητριών του MOMus

09.02 –
30.04.2023

Μία συλλογική πρόταση επιμελητών και επιμελητριών του MOMus

21.12.2022 –
21.05.2023

MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη

BIENNALE 8

ΓΕΩΚΟΥΛΤΟΥΡΑ

Η ανταλλαγή ιδεών, αξιών και κανόνων μέσα σε ένα πλαίσιο διαπραγματεύσεων και συγκρούσεων πολιτισμικής, γεωγραφικής και πολιτικής φύσης είναι το κεντρικό ενδιαφέρον της «γεωκουλτούρας» ως όρου των πολιτικών και κοινωνικών επιστημών. Στον άξονα αυτόν, η 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης στρέφει το ενδιαφέρον στους όρους «γη» και «κουλτούρα» και συναρτά την καλλιέργεια της γης με την κουλτούρα ως ένα σύνολο πόρων, κειμένων και πρακτικών που διατίθενται στον άνθρωπο για να κατανοήσει τον κόσμο και να δράσει μέσα σε αυτόν. Διερευνά ζητήματα μνήμης, ιστορίας και διαχείρισης τόσο τ ου φυσικού όσο και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος μέσα στις συνθήκες κλιματικής, οικονομικής και προσφυγικής κρίσης.

Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες εστιάζουν σε ιστορίες τόπων και ανθρώπων, θίγουν ζητήματα ταυτότητας, ηθικής, δικαίου και βιωσιμότητας, προτείνουν αυτοσχέδιες οικολογικές τεχνολογίες, διερευνούν δυνατότητες συλλογικής ύπαρξης, διερωτούν για τα συστήματα με τα οποία οργανώνεται η παραγωγή, η κατανάλωση και η κερδοφορία, κάνουν πράξη ιδέες κοινής χρήσης πόρων και ισότιμης διαβίωσης και τρόπους επανεκτίμησης της εμπορευματοποίησης της ανθρώπινης και εν γένει έμβιας ζωής. Η φαντασία που διατρέχει τα έργα τους αναδεικνύεται σε κρίσιμο παράγοντα για τη δυνατότητα να φανταστεί ο καθένας μας διαφορετικές εκδοχές του μέλλοντος.

Πιστεύοντας ότι η τέχνη διευρύνει την κατανόηση του κόσμου, η 8η Μπιενάλε δεν επιδιώκει μόνο να αφυπνίσει την περιβαλλοντική μας συνείδηση, αλλά και να πολλαπλασιάσει τις δυνατότητες του μέλλοντος με νέες διεκδικήσεις και οράματα. Η 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης φιλοδοξεί να γίνει μια πράξη επικοινωνίας με τον κόσμο, μια πράξη δικαιοσύνης και ελευθερίας, εμπιστοσύνης και προοδευτικής σκέψης.

Η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης), διοργανώνεται από το MOMus και υλοποιείται από το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.

Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες εστιάζουν σε ιστορίες τόπων και ανθρώπων, θίγουν ζητήματα ταυτότητας, ηθικής, δικαίου και βιωσιμότητας, προτείνουν αυτοσχέδιες οικολογικές τεχνολογίες, διερευνούν δυνατότητες συλλογικής ύπαρξης, διερωτούν για τα συστήματα με τα οποία οργανώνεται η παραγωγή, η κατανάλωση και η κερδοφορία, κάνουν πράξη ιδέες κοινής χρήσης πόρων και ισότιμης διαβίωσης και τρόπους επανεκτίμησης της εμπορευματοποίησης της ανθρώπινης και εν γένει έμβιας ζωής. Η φαντασία που διατρέχει τα έργα τους αναδεικνύεται σε κρίσιμο παράγοντα για τη δυνατότητα να φανταστεί ο καθένας μας διαφορετικές εκδοχές του μέλλοντος.

Πιστεύοντας ότι η τέχνη διευρύνει την κατανόηση του κόσμου, η 8η Μπιενάλε δεν επιδιώκει μόνο να αφυπνίσει την περιβαλλοντική μας συνείδηση, αλλά και να πολλαπλασιάσει τις δυνατότητες του μέλλοντος με νέες διεκδικήσεις και οράματα. Η 8η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης φιλοδοξεί να γίνει μια πράξη επικοινωνίας με τον κόσμο, μια πράξη δικαιοσύνης και ελευθερίας, εμπιστοσύνης και προοδευτικής σκέψης.

Η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης), διοργανώνεται από το MOMus και υλοποιείται από το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.